Пасля публікацыі ў раённай газеце артыкула "Створым музей разам” у рабочую групу патэлефанавала жыхарка Беразіно Соф’я Пятроўна Стасевіч. Яна першая адгукнулася на нашу просьбу перадаць у фонд будучага гісторыка-краязнаўчага музея некаторыя экспанаты. Этнаграфічны раздзел хутка ўпрыгожыць падузорнік – тканіна, аздобленая карункамі, зробленымі самой Соф’яй Пятроўнай, знойдуць сваё месца i асабістыя рэчы яе мужа.
Самыя хвалюючыя сэрца матэрыялы – сямейныя фотаздымкі. Углядаешся ў маладыя, прыгожыя, адкрытыя твары родных братоў Соф’і Пятроўны i ледзь стрымліваеш слёзы. Mixaiл, Іван i Сцяпан Бародзічы загінулі ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Сцяпан толькі закончыў вучобу ў Полацкім стралкова-кулямётным вучылішчы, на лета збіраўся да родных у адпачынак, але не паспеў нават развітацца: пачалася вайна, i дзве яго фотакарткі, зробленыя восенню 1940 года, – захоўваюцца замест памяці пра апошнюю сустрэчу i развітанне, якіх не было. Маленькія пажаўцелыя лісткі паперы "пахавальнай” скупа паведамляюць: старшы лейтэнант Сцяпан Пятровіч Бародзіч забіты 30 жніўня 1942 года; 6 лістапада 1943 года загінуў у бai лэйтэнант Міхаіл Пятровіч Бародзіч, графа "месца пахавання” не запоўнена. Апошняе месца прытулку старэйшага брата Івана ў Магілёве: яму партызану разам з іншымі народнымі мсціўцамі, схопленымі ў палон, загадалі капаць яму, затым расстралялі.
Не пашкадаваў лёс i яе бацьку, Пятра Андрэевіча Бародзіча, 1882 года нараджэння, праз усё жыццё якога прайшла вайна. На фотаздымку ён у форме царскай арміі. Але жудасная смерць знайшла яго ў гады Другой сусветнай. Паліцаі спалілі яго ў роднай хаце ў вёсцы Журавок.
Соф’я Пятроўна хвалюецца: ці можна, каб у музеі былі фотаздымкі нябожчыкаў? Стараюся растлумачыць, што праца музейшчыка якраз i заключаецца ў магчымасці надаць старым фотакарткам другое жыццё, быццам ажывіць, выклікаць з небыцця людзей, якіх даўно няма, каб нашчадкі ведалі i помнілі, што за
імёнамі, датамі жыцця i смерці, ёсць канкрэтныя людзі, са сваім непаўторным абліччам, сваімі марамі, якія глядзяць не проста на нас, а ў вечнасць. Захаваў i прадставіў у будучых экспазіцыях дакументы розных часоў, прадметы cівой даўніны – гэта значыць не згубіў гістарычную памяць, захаваць традыцыі пераемнасці культуры, ведаў пра сваю радзіму.
Папоўніўся фонд будучага музея i асабістымі фотаздымкамі Соф’і Пятроўны. Сціпла паказала яна апошні свой фотаздымак, зроблены нядаўна: прыветлівая, не згубіўшая аптымізму жанчына з яснымі блакітнымі вачыма са шматлікімі ўзнагародамі, атрыманымі за ўдзел у партызанскай барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў. А вось яна на фотаздымку, зробленым каля 40 гадоў таму: прыгожая i маладая, са шчырай усмешкай.
Выказваем вялікую ўдзячнасць Соф’і Пятроўне Стасевіч за прадастаўленыя матэрыялы i нагадваем: прыняць удзел у раённай акцыі "Створым музей разам, альбо Скарбы з гарышча” можа кожны жадаючы. Для таго, каб перадаць дакументы i рэчы ў фонд будучага музея, трэба патэлефанаваць: 5-54-34 (аддзел ідэалагічнай работы, культуры i па справах моладзі), 8-029-5527788 (І.Л. Жукоўскі), 8-029-6772896 (А.Я. Ждановіч).
Алена ЖДАНОВІЧ,
дырэктар рабочай групы па стварэнні гісторыка-краязнаўчага музея.